مقالاتمقالات سیاسی
لزوم هوشیاری کانادا، در مورد ترامپ و خلع سلاح هستهای

از: ارنی رگر رئیس سازمان کنترل سلاحهای هستهای کانادا و
داگلاس رنچ سناتور پارلمان کانادا از سال 1998 تا 2004
جهان دارد یکی از بزرگترین فرصتهایش، برای رسیدن به یک توافق خلع سلاح هستهای بینالمللی را، از دست میدهد و کانادا، در سکوت نگرانکننده ای فرو رفته است.
در سال 1987 پیمان <میانجیگری میان قدرتهای هستهای> یا INF به امضای رونالد ریگان رئیسجمهور وقت ایالات متحده و میخائیل گورباچف رئیسجمهور وقت اتحاد جماهیر شوروی رسید. امضای این پیمان، پایان جنگ سرد میان این دو دولت را رقم زد و نگهداری، تولید و آزمایش موشکهای زمین به هوا در برد 500 تا 5500 کیلومتر؛ و همچنین شلیک چنین موشکهایی را، برای هر دو کشور ممنوع کرد. این قرارداد، همچنین به برچیدهشدن دو هزار و 692 سامانه موشکی شوروی و آمریکا در اروپا منجر شد و امضای آن، یکی از موارد کلیدی ساخت سامانههای تایید، انتقال داده، و مشاوره دو سویه هستهای میان این دو کشور بود.
حالا دونالد ترامپ رئیسجمهور آمریکا، گفته که کشورش قصد دارد حضور در این پیمان را تا ماه فوریه، به حالت تعلیق درآورده، و نهایتا در یک دوره ششماهه، کاملا از این پیمان خارج شود. آمریکا میگوید که روسها، به صورت پنهانی از این پیمان تخلف می کنند و روسیه میگوید که ایالات متحده، دارد گستره نفوذ این پیمان را، بیش از حد کش میدهد. به این ترتیب، در حال حاضر همه گفتگوهای دیپلماتیک، بر سر این است که کدام طرف راست می گوید.
لغو پیمان INF، همچنین میتواند زنگ خطری باشد برای از میان رفتن پیمان <کاهش تسلیحات استراتژیک> یا START میان روسیه و آمریکا. این پیمان، تا سال 2021، به صورت خودکار انقضا مییابد، مگر آن که بازیابی و تمدید گردد. آمریکا گفته علاقهای به تمدید این پیمان، که تنها ستون برجای مانده برای نگاه داشتن کنترل روی موشکهای دور برد است، ندارد. از سوی دیگر، کشورهایی که تسلیحات هستهای دارند نیز، همین حالا در حال مدرن کردن ذخایر تسلیحاتی خود هستند.
اکنون این وظیفه بر دوش کشورهایی همچون کاناداست، که با دخالت در این جریان، درخواست بازبینی روی میزان پیروی آمریکا و روسیه از آن را، ارائه دهند. جهان دارد دوباره به سوی یک رقابت تسلیحات اتمی گرایش مییابد، و کانادا میتواند نقش بزرگی در جلوگیری از این موضوع داشته باشد.
سازمان بینالمللی <علم و روابط بینالمللی> موسوم به Pugwash در گزارش جدید خود، هشدار داده که: <جهان دارد به سوی شرایطی میرود، که رفتار کشورهای دارای توان هستهای را، از زیر کنترل پیمانهای بینالمللی خارج کند. این به این معناست، که چندین دهه تلاش برای ایجاد یک ساختار کنترل مورد قبول همه طرفها، نابود خواهد شد. علت این است که کشورها، ظاهرا درسهایی را که از سالهای آغازین جنگ سرد آموخته بودند، از یاد بردهاند>.
در سال 2018، هم در نشست کشورهای گروه 7 و هم در نشست ناتو – دو گروهی که کانادا در آنها عضویت دارد– اعلام شد که حفظ پیمان INF، یک مساله کلیدی در امنیت حوزه اروپا-آتلانتیک و همچنین امنیت بینالمللی به شمار میرود. اکنون نگرانیها بیشتر از این است که دولت کانادا، در برابر تهدید دولت ترامپ به ترک INF، همچنان در سکوت به سر میبرد.
این موضوع، حالا دیگر مختص به اروپا و یا روسیه و آمریکا نیست و پیامد لغو این پیمان، به سرنوشت همه دنیا، و البته کانادا، ارتباط مستقیم دارد.
زمان برای دیپلماسی سکوت، به سر آمده است. کانادا، اکنون یکی از صداهای رسا در جهان به شمار می رود؛ صدایی که باید به گوش آنها که سرنوشت دنیا را کنترل میکنند و میتوانند باعث به راه افتادن یک جنگ هستهای شوند، برسد. مردم جهان، باید به جای نابودی و از میان رفتن پیماننامههای هستهای حاضر، شاهد بستهشدن پیمانهای جدید و در پیامد آنها، کاهش هر چه بیشتر تسلیحات هستهای فعال و یا ذخیرهشده باشند و کانادا میتواند در این زمینه، نقش مهمی ایفا کند.