مقالاتمقالات سیاسی
قرارداد تجاری آمریکا و کانادا، با NAFTA چه تفاوتی دارد؟

کانادا و ایالات متحده، سرانجام بر سر یک تفاهمنامه تجاری دو سویه با هم توافق رسیدند. این قرارداد، در کنار تفاهمنامهای که آمریکا و مکزیک پیشتر بسته بودند، راه را برای بازنویسی <تفاهمنامه تجارت آزاد آمریکای شمالی> یا NAFTA هموار میکند. این قرارداد تازه، <تفاهمنامه آمریکا-مکزیک-کانادا> یا USMCA نام گرفته است. بر اساس توافقات صورت گرفته، قرار است رهبران سه کشور، در ماه نوامبر این تفاهمنامه را امضا کنند. قرارداد یاد شده، همچنین باید پیش از آغاز مرحله اجرایی، به تایید قانونگذاران هر یک از سه کشور عضو برسد.
گرچه پیتر ناوارو، رئیس <شورای تجارت ملی> کاخ سفید، گفته که بسته شدن قرارداد جدید، به معنای مرگ NAFTA است، اما قرارداد USMCA بخشهای بسیاری از مواد خود را از NAFTA اقتباس کرده است. برای نمونه، در قرارداد تازه، موادی که در مورد حل اختلافات میان کشورهای عضو و هماهنگیهای فرهنگی هستند، از قرارداد NAFTA گرفته شدهاند. بودن این مواد در قرارداد جدید، به نفع کانادا تمام شده است. برای نمونه، وجود ماده <هماهنگی فرهنگی>، موجب میشود که در بازار رسانهای کانادا، موقعیتی عالی برای برنامههای تولید داخل فراهم گردد.
اما، در بخشهایی از قرارداد جدید USMCA، گاهی تفاوتهای عمدهای با قرارداد 25 ساله NAFTA به چشم میخورد، که افزایش دسترسی به بازار لبنیات، قوانین جدید مربوط به اتومبیل، و تبصره sunset، در میان این تغییرات هستند. در اینجا به برخی از این تغییرات کلیدی اشاره میکنیم:
تبصره بازبینی:
قرارداد USMCA یک تاریخ انقضای 16 ساله دارد و در آن پیشبینیهای صورت گرفته، تا هر شش سال قرارداد مورد بازبینی قرار می گیرد، تا مشخص شود که آیا امکان گسترش دادن آن هست یا نه. این تبصره، از تبصرهای که در NAFTA بود و به نام Sunset شناخته می شود، ملایمتر است. تبصره Sunset میگفت که کشورهای امضا کننده، باید هر پنجسال یک بار، قرارداد را تضمین کنند تا قرارداد معتبر باقی بماند.
حل اختلافات:
ساختار حل اختلافات در NAFTA، به این شکل بود که کشورهای عضو پیمان، میتوانستند به خاطر اتهام تجارت غیرمنصفانه، از سایر کشورهای عضو شکایت کنند. این اصل، در قرارداد جدید هم به همین شکل نوشته شده و به نفع کاناداست؛ چرا که کانادا و آمریکا از این قاعده مستثنی هستند، اما برخی صنایع، مانند صنایع انرژی، میتوانند از مکزیک شکایت کنند.
دسترسی به بازار لبنیات:
بر اساس قرارداد جدید، آمریکا اجازه دارد معادل 6/3 درصد از تولیدات لبنی کانادا را، به این کشور صادر کند. این میزان در قرارداد پیشین، حدود یک درصد بود. این میزان دسترسی، همچنین از میزانی که قرار بود کانادا بر اساس قرارداد Trans-Pacific به آمریکا بدهد نیز، اندکی بیشتر است.
دسترسی به بازار سایر اقلام کشاورزی:
در تفاهمنامه جدید، کانادا به آمریکا، دسترسی بیشتری به بازارهای مرغ، بوقلمون و تخممرغ برای صادرات خواهد داد. در استان بریتیش کلمبیا، شرابهای تولید آمریکا در فروشگاههای دولتی فروش مشروبات، عرضه خواهد شد. مکزیک نیز، توافق کرده که برای واردات پنیر آمریکایی مجوز صادر کند.
قوانین مربوط به اتومبیل:
در قرارداد جدید، کشورهای عضو USCMA باید 75 درصد یک اتومبیل را تولید کنند تا این اتومبیل اجازه عبور از منطقه آزاد مرزی را داشته باشد. این میزان در قرارداد پیشین، 62/5 درصد بود.
توافقات جانبی در مورد تعرفه واردات:
بر اساس توافقات جانبی این قرارداد میان آمریکا و دو کشور کانادا و مکزیک، این دو کشور از تعرفههای بالا بر صادرات قطعات اتومبیل به آمریکا محافظت خواهند شد. به این ترتیب، کانادا خواهد توانست تا دو میلیون و 600 هزار اتومبیل، بدون تعرفههای بالا، صادر کند که از میزان یک میلیون و 800 هزار تایی در قرارداد پیشین، بالاتر است. افزون بر این، کانادا مجوز صادرات قطعات اتومبیل به میزان 32 میلیون و 400 هزار دلار، بدون تعرفههای بالا را خواهد داشت.
تعهد به عدم دخالت در ارزش پول ملی:
سه کشور توافق کردند که در مورد ارزش پول ملیشان در مقابل یکدیگر، تنها از ملاک رونق بازارها استفاده نمایند و برای تضعیف یا تقویت واحدهای پولی، به صورت خارج از برنامه، تلاش نکنند.
افزایش محافظت از حق انتشار:
این قرارداد، دوره حفظ حق نشر یا <کپی رایت> را برای کانادا، به 70 سال میرساند و آن را با دوره <کپی رایت> در آمریکا در یک سطح قرار میدهد. قرارداد پیشین، این دوره را 50 سال تعیین کرده بود.
افزایش میزان de minimis:
میزان de minimis به مقدار کالایی گفته میشود که یک شخص میتواند، بدون هزینه اضافی از مرز عبور دهد. در قرارداد جدید، کانادا، این میزان را برای کالاهای آمریکایی، تا 40 دلار کانادا افزایش میدهد. قرارداد قبلی، این میزان را 20 دلار کانادا تعیین کرده بود.