بانک مرکزی کنترل نرخ بهره‌ پایه را به دست می‌گیرد

بانک مرکزی کانادا اعلام کرده که کنترل و مدیریت نرخ بهره‌ پایه‌ بانک‌های کشور را – که چندی است دستخوش تغییرات شده– به دست خواهد گرفت. بانک مرکزی در بیانیه‌اش گفته سال آینده، وظیفه‌ محاسبه و نشر نرخ متوسط بهره بانکی کانادا (CORRA) را بر عهده خواهد گرفت و آن را به عنوان یک کار عام‌المنفعه، به آگاهی مردم خواهد رساند. مدیریت این نرخ بهره‌ مرجع، که سرنوشت بیش از یک تریلیون دلار ابزارهای مالی کشور را تعیین می‌کند، در حال حاضر توسط شرکت تامین داده‌های مالی Refinitiv انجام می‌گیرد. افزون بر این، یک گروه کار شامل مقاماتی از بانک‌ها و بنیادهای بازنشستگی کانادا، مدتی است که مامور شده‌اند تا روی شیوه‌ محاسبه‌ CORRA کار کنند، تا اعتبار آن را افزایش داده و امکان گسترش کاربرد آن را فراهم نمایند.

برای سال‌ها، قانونگذاران بین‌المللی و بانک‌های مرکزی کشورها تلاش کرده‌اند که اصلاحاتی اساسی در نرخ بهره‌ مرجع انجام دهند. نرخ بهره‌ پیشنهادی لندن (LIBOR) که قرار است نرخ بهره‌ای را تعیین کند که بر اساس آن بانک‌ها می‌توانند از بانک‌های دیگر، و از طریق اوراق، قرض بگیرند، به عنوان نرخ مرجع برتر بین‌المللی پذیرفته شد. این نرخ، با ابزارهای مالی به ارزش صدها تریلیون دلار پیوند دارد؛ از قراردادهای مشتق پیچیده گرفته تا وام‌های مسکن مسکونی. اما LIBOR به سادگی، اسبابِ بازی برخی بانکدارانی شد که برای نفع شخصی خود از آن بهره می‌جستند. علت این بود که تعیین این نرخ بهره، بر عهده‌ گروهی از بانک‌ها گذاشته شده بود که هزینه‌های دریافت وام را بر اساس فعالیت یک سری بازارهای کوچک و با تراکنش محدود، محاسبه می‌کردند.

کانادا، به عنوان بخشی از یک واکنش مشترک به این شرایط، با همراهی شورای تثبیت اقتصادی (FSB) در سوئیس، تصمیم گرفت که به جای ایجاد یک نرخ مرجع جدید، روش محاسبه‌ CORRA را بهینه‌سازی نماید. شاخص CORRA از سال 1997 تاکنون به عنوان یک آلترناتیو برای نرخ مرجع CDOR کار کرده است؛ نرخ بهره‌ای که گرچه بر اساس تصمیم‌گیری شورایی از بانک‌های بزرگ کشور انجام می‌گیرد، اما با استانداردهای بین‌المللی سازگاری بیشتری دارد. نرخ جدید CORRA قرار است تا فصل دوم سال مالی 2020، به حالت اجرایی درآید. برتری اصلی این نرخ به نرخ‌های مرجع دیگر مانند CDOR، این است که آن را بر اساس میزان گسترده‌ای از تراکنش های مالی، محاسبه و تعیین خواهند کرد. این نرخ با استفاده از شاخص Repo یا قرارداد بازخرید بازار و همچنین اوراق قرضه و خزانه‌ دولت کانادا محاسبه می‌شود؛ در حالتی که یک طرف، اوراق بهادار دولتی را به صورت شبانه می‌فروشد و صبح روز بعد، آنها را بازخرید می‌کند. این تراکنش، تداعی‌کننده‌ پروسه دریافت وام است.

در حال حاضر، نزدیک به  12 تریلیون دلار از ابزارهای مالی کانادا، بر روی نرخ بهره‌های پایه‌ای ثابت مانده‌اند، اما تنها 10 درصد از آنها، به CORRA متصل هستند. نرخ CORRA به صورت سنتی تنها با استفاده از حدود پنج درصد تراکنش‌های مالی در بازار بازخرید محاسبه می شد، اما نسخه‌ جدید آن، بر اساس پنج تا هشت برابر این شمار تراکنش محاسبه خواهد شد که میزان آن، بسته به حجم روزانه‌ تراکنش‌ها خواهد بود. افزون بر این، داده‌های منتشرشده، این بار برای نمونه، شامل گستره‌ بزرگی از تراکنش‌های مالی میان بانک ها و بنیادهای بازنشستگی خواهد بود، اما تراکنش‌های میان موسسات وابسته به دو طرف، از داده‌ها حذف خواهند شد. 

آفای اندرو کلوین، یکی از تحلیلگران برجسته مالی در بنیاد TD Securities Inc. باور دارد که شکل بهینه‌شده‌ CORRA بسیار کاربردی و مفید خواهد بود، اما فعلا و در آینده نزدیک، CDOR را حذف نخواهد کرد و در کنار آن، مورد استفاده قرار خواهد گرفت؛ چرا که CDOR همچنان بسیار پرطرفدار و کاربردی است. کلوین می گوید: با توجه به اندازه بازاری که اکنون به CDOR متصل است، فاصله گرفتن از آن و انتخاب نرخ مرجع جدید، اگر بخواهد به طور طبیعی اتفاق بیفتد، زمان زیادی خواهد گرفت؛ مگر آن که شرکت‌کنندگان در این بازار، انگیزه‌‌ بسیار قدرتمندی برای فاصله گرفتن از آن پیدا کنند. من کلا فکر نمی‌کنم این تغییر، با آن سرعتی که از آن انتظار می‌رود اتفاق بیفتد.